Bodemsanering: hoe gezond is de grond?

Bij grote en kleine graafwerkzaamheden is een milieukundig bodemonderzoek nodig. Dit geldt voor bouwprojecten, maar ook bij de aanleg van nieuwe bekabeling. Het is mogelijk dat je namelijk graaft in een vervuilde bodem. Als de grond verontreinigd is, is bodemsanering noodzakelijk. Tijdens dit proces worden verontreinigingen uit de bodem verwijderd en wordt de grond weer ‘gezond’ gemaakt.

Hoe ontstaan verontreinigde bodems?

De meeste verontreinigingen zijn in het verleden ontstaan en zijn mogelijk nog niet ontdekt. Bedrijven zijn vaak de veroorzakers van vervuilde grond, zoals benzinestations, chemische wasserettes en autosloperijen. Stoffen, zoals oliën en gedumpte chemicaliën hebben negatieve gevolgen voor het ecosysteem en de volksgezondheid. Het doel van bodemsanering is om deze verontreinigingen tegen te gaan en te voorkomen dat schadelijke stoffen zich verder verspreiden.

Hoe herken ik verontreinigde grond?

Sommige stoffen kunnen we met onze zintuigen waarnemen. Veranderingen in de kleur of een vreemde geur, zoals die van olie, benzine of teer, kunnen wijzen op verontreinigde grond. 

Kun je verspreiding van verontreiniging voorkomen?

Niet elke stof verspreidt zich, dit hangt onder andere af van de bodemopbouw, de diepte en of de stof zich in het grondwater bevindt. Er zijn meerdere factoren die hierbij een rol spelen. In het grondwater verspreiden stoffen zich sneller, omdat ze gemakkelijk meestromen. Olie beweegt van zichzelf gemakkelijk en zakt naar beneden tot in het grondwater, waar het zich als een vlek verspreidt. Dit is helaas onomkeerbaar. Verspreiding van verontreiniging is dus lastig te voorkomen. Het is effectiever om het probleem de verontreiniging helemaal uit de bodem te halen of te beperken tot een diepte, waardoor het geen schadelijke gevolgen heeft voor bouwwerkzaamheden en de volksgezondheid.

In situ sanering: verontreiniging uit de bodem halen

In situ sanering is een veelgebruikte methode voor het saneren (schoonmaken) van vervuild grondwater. Het vervuilde grondwater wordt ter plaatse behandeld, dit in tegenstelling tot ex-situ sanering, waarbij vervuilde grond wordt afgegraven en vervangen door schone grond.

Het saneren van grondwater is vaak complexer dan het saneren van vervuilde grond, omdat grondwater dieper in de bodem zit en schadelijke stoffen zich makkelijker verspreiden via het water. Om verontreiniging uit de bodem en het grondwater te halen, worden bij in situ sanering bacteriën aan het grondwater toegevoegd om de vervuilende stoffen op natuurlijke wijze af te breken.

Een veelvoorkomende verontreiniging bij chemische wasserettes is VOCL. Kleding werd vroeger chemisch gewassen en de afvalstoffen werden op straat of in sloten gedumpt. VOCL is een zware stof die tot wel dertig meter diep in de bodem zakt en daar problemen kan veroorzaken. Deze stoffen kunnen door bacteriën stap voor stap worden afgebroken, een proces dat jaren kan duren.

Hoe gaan we te werk?

Wanneer een aannemer een bouwproject start, is bodemonderzoek noodzakelijk. Dit begint met een verkennend onderzoek om te bepalen wat we kunnen verwachten op het terrein, waarbij we veld- en laboratoriumonderzoek uitvoeren om de algemene bodemkwaliteit te toetsen. Specifieke verdachte plekken, zoals een oude brandstoftank, krijgen extra aandacht en worden grondiger onderzocht.

Op basis van de analyseresultaten toetsen wij per stof hoeveel er in de grond mag zitten. Als dit de limiet overschrijdt, is aanvullend onderzoek nodig. Dan onderzoeken we waar de verontreiniging zit, waar deze vandaan komt en wat de omvang is. Vooral de omvang van de verontreiniging is van belang. Bij meer dan 25 kubieke meter verontreinigde grond of meer dan 100 kubieke meter verontreinigd grondwater spreken we van ernstige bodemverontreiniging, wat schoonmaken noodzakelijk maakt.

De Omgevingswet

Sinds januari 2024 kennen we in Nederland de Omgevingswet, een overkoepelende wet die 26 afzonderlijke wetten samenvoegt. Denk hierbij aan de voormalige Wet Ruimtelijke Ordening en de Waterwet. 

Voor bodemonderzoeken en partijkeuringen is de Omgevingswet een belangrijke. Veel van de betreffende regels rondom beide praktijken zijn ondergebracht in de Omgevingswet. Meer weten over deze wet? Lees het hier

Ik wil mijn grond laten onderzoeken

Ben jij projectontwikkelaar of aannemer en wil jij zekerheid dat de grond waarop jij bouwt volledig schoon en veilig is? Schakel dan de hulp in van Dijkstra Milieutechniek. Wij onderzoeken de kwaliteit van de grond. Ook in spoedgevallen leveren wij keuringen op maat.

Opdrachtgevers

Veelgestelde vragen over partijkeuringen

Wat is het verschil tussen een partijkeuring en een bodemonderzoek?
Beide procedures worden uitgevoerd in het kader van bouwprojecten. Een bodemonderzoek is een beoordeling van de bodemkwaliteit op een stuk grond. Bij een partijkeuring wordt er gekeken naar de milieuhygiënische kwaliteit van grond, om te bepalen of deze grond verwijderd of hergebruikt mag worden. De twee procedures lijken in uitvoering op elkaar, maar de doelen verschillen.
Hoelang is een partijkeuring geldig?

Een partijkeuring heeft geen maximale geldigheidstermijn. Het is vooral relevant wat er binnen een bepaalde periode is gebeurd. Een partijkeuring is maatwerk. Er wordt altijd gekeken wat er met een stuk grond is gebeurd binnen een bepaalde periode.

Hoeveel tijd neemt een partijkeuring in beslag?
Een partijkeuring neemt gemiddeld genomen twee weken in beslag. Na één week zijn de eerste uitslagen bekend. Uitslagen van keuring zelf zijn er binnen een week na uitvoering van het veldonderzoek.