Wat is bodemgesteldheid en waarom is het belangrijk voor bouwprojecten?

De bodemgesteldheid verwijst naar de huidige staat van de bodem, inclusief factoren zoals verontreiniging, bodemstructuur en de functie van de grond. Voor bouwprojecten is het belangrijk om de bodemgesteldheid goed te begrijpen, omdat dit directe gevolgen heeft voor de veiligheid en de naleving van milieuwetgeving. Wanneer je een project start is het goed om te weten welke bodemkwaliteiten er op de locatie aanwezig zijn. Gemeentes en overheidsinstanties gebruiken hiervoor vaak bodemkwaliteitskaarten die verschillende zones en functies aangeven. Deze kaarten bieden een verwachting van wat er in de bodem aanwezig is als er bijvoorbeeld graafwerkzaamheden worden uitgevoerd.

Elke bodemlocatie heeft een specifieke bodemfunctie die samenhangt met het gebruik van de grond. In woonwijken is de bodemfunctie bijvoorbeeld afgestemd op wonen, wat betekent dat de bodem aan de kwaliteitsklasse “wonen” moet voldoen. Dit is belangrijk, want in sommige gevallen kan de grond op een locatie niet voldoen aan de eisen voor die functie. Stel, de bodem bevat verhoogde concentraties lood of andere schadelijke stoffen, dan kan de grond niet veilig als woongebied worden gebruikt en moet deze mogelijk als industriegrond worden geclassificeerd. Door deze kwaliteitsklassen in acht te nemen, kunnen bouwprojecten veilig en volgens de geldende milieueisen worden uitgevoerd.

Hoe wordt de bodemgesteldheid gemeten en beoordeeld?

Om de bodemgesteldheid te beoordelen, is bodemonderzoek noodzakelijk. Dit type onderzoek geeft een indicatie van wat je kunt verwachten en biedt inzicht in de kwaliteit en veiligheid van de bodem. Het bodemonderzoek richt zich op verschillende aspecten en wordt uitgevoerd volgens richtlijnen uit het Besluit bodemkwaliteit, de Wet bodembescherming en, tegenwoordig, de Omgevingswet. Deze wetten zorgen ervoor dat de bodemverontreiniging in kaart wordt gebracht en dat er, indien nodig, maatregelen kunnen worden genomen om de bodemkwaliteit te waarborgen.

Tijdens het onderzoek wordt bepaald of er sprake is van verontreiniging en of die verontreiniging ernstig genoeg is om gesaneerd te moeten worden. Een bodemonderzoek kan bijvoorbeeld uitwijzen of er verhoogde concentraties van stoffen aanwezig zijn die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid of het milieu. Wanneer dit het geval is, worden er maatregelen genomen om de bodemgesteldheid te verbeteren of om verdere verspreiding van verontreiniging te voorkomen.

Hoe kan de bodemgesteldheid verbeterd worden?

Als de bodemkwaliteit niet aan de eisen voldoet, kunnen er maatregelen worden genomen. Belangrijk is dat het verbeteren van de bodemgesteldheid niet zomaar door particulieren uitgevoerd kan worden. Dit proces moet worden begeleid door gecertificeerde bedrijven die precies weten welke maatregelen noodzakelijk zijn om de bodemveiligheid te garanderen. Soms is het nodig om veiligheidsmaatregelen te treffen tijdens de sanering, vooral als er ernstige verontreiniging is vastgesteld.

In Nederland geldt dat de veroorzaker van de verontreiniging verantwoordelijk is voor het saneren van de grond. Dit betekent dat bedrijven of eigenaren subsidies kunnen ontvangen voor saneringsmaatregelen, vooral wanneer de verontreiniging vóór 1980 heeft plaatsgevonden. In dergelijke gevallen neemt de gemeente mogelijk de kosten (deels) voor haar rekening, mits aan specifieke voorwaarden wordt voldaan. De bodemverontreiniging moet aantoonbaar van vóór 1987 dateren (een oud geval van ernstige bodemverontreiniging) en er moet sprake zijn van risico’s voor de omgeving of een publiek belang. Een goed bodemonderzoek kan helpen om te bepalen welke stappen nodig zijn en welke maatregelen genomen moeten worden om de bodemgesteldheid te verbeteren.

Bodemgesteldheid en wetgeving: Waar moet je aan voldoen?

De regels rondom bodemgesteldheid en bodemonderzoek zijn vastgelegd in de Omgevingswet, die verschillende aspecten van het milieu, waaronder de bodemkwaliteit, samenbrengt. In het verleden waren er meerdere wetten, zoals de Wet bodembescherming, maar met de Omgevingswet worden al deze regelgevingen geharmoniseerd. Dit betekent dat bij bouwprojecten niet alleen de huidige staat van de bodem, maar ook de wetgeving een belangrijke rol speelt om te waarborgen dat het project veilig en verantwoord kan worden uitgevoerd.

Op zoek naar meer informatie?

Heb je vragen over de bodemgesteldheid op jouw locatie, of wil je meer weten over de vereisten voor jouw bouwproject? Neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen je graag met de juiste informatie en ondersteunen je bij het uitvoeren van bodemonderzoek om ervoor te zorgen dat jouw project voldoet aan alle geldende eisen en veilig kan worden uitgevoerd.